Een vraag die deze week in onze mailbox belandde. Om eerlijk te zijn hebben we het onszelf ook al afgevraagd. We zijn dan wel specialisten in het bakken van speculaas, maar in de Nederlandse taal zijn we dat niet. Daarom hebben we raad gevraagd aan onze goede vriend Google.

De zoekterm “speculaas of speculoos” leverde maar liefst 103.000 resultaten op. Eerlijk is eerlijk… we hebben ze niet allemaal bekeken. Maar de belangrijkste wel. En wat blijkt? Google weet het zelf ook niet zo goed. Hieronder volgt onze korte samenvatting…

• Lotus Speculoos

  Onze collega-bakkers bij Lotus hebben er een eenvoudige verklaring voor… Speculoos en speculaas zijn twee verschillende koekjes. Waarbij die laatste iets typisch Nederlands is en speculaaskruiden bevat zoals kaneel, kruidnagel, nootmuskaat, peper…
  Bron: Lotus Bakeries

• VRT Taal

  Het taaladvies van de VRT geeft aan dat speculaas de algemeen Nederlandse benaming is. Speculooos zou dan weer afkomstig zijn van het Franse ‘spéculos’.

  Volgens hen zou de term ‘speculoos’ door fabrikanten gebruikt worden om aan te geven dat er geen speculaaskruiden inzitten.
  Bron: VRT Taal

• Docent Peter Debrabandere

  Volgens deze docent is het gebruik van ‘spculoos’ te linken aan Lotus. Als meest bekende speculaasfabrikant gebruiken zij de term ‘speculoos’ waardoor deze ook steeds meer wordt overgenomen.

  De term speculoos wordt in Nederlands trouwens niet gebruikt, tenzij men verwijst naar de Belgische koekjes (van Lotus).

  Maar als taaldeskundige geeft hij de voorkeur aan ‘speculaas’ omdat dit woord Standaardnederlands is.
  Bron: Docent Peter Debrabandere (Hogeschool Vives)

• Hasseltse Speculaas

  Speculoos zou dan wel weer een typisch Belgisch begrip zijn. Maar in Hasselt spreken ze dan wel weer van “Hasseltse speculaas”. Net zoals die van ons, staat deze speculaas gekend om het feit dat hij wat dikker, malser en minder gekruid is.
  Bron: Streekproduct.be

Conclusie

Kan jij nog volgen? Want wij weten het ondertussen niet zo goed meer. Onze speculaas bevat geen kruiden, dus dan moeten we hem speculoos noemen? Maar hij bevat wel kaneel. En dat is toch ook een kruid? En hij is ook wat dikker en malser, dus komt hij dan weer in de buurt van de Hasseltse speculaas?

Eén ding is zeker. Wij gaan er in ieder geval niet van wakker liggen. Want toen vake Jef in 1889 voor het eerst ons gekende koekje bakte, noemde hij het speculaas. En net zoals zijn recept, blijven we ook trouw aan zijn benaming ervan.